Organizacja kształcenia specjalnego

paź 12, 2022 | Dla nauczycieli

Organizacja kształcenia specjalnego – podstawy prawne

Art. 127 ust. 19 pkt 2  ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe  ( Dz. U z 2021r. poz. 1082 oraz z 2022 r. poz. 655,1079,1116 i 1383)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. (Dz. U. z 2020 r., poz. 1309).

Dla uczniów, którzy otrzymali orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego:

Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET)  (§ 6 ust. 1)

IPET określa:

  1. zakres i sposób dostosowania programu oraz wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, przez zastosowanie odpowiednich metod i form pracy z uczniem
  2. zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów, wychowawców grup wychowawczych, ukierunkowane na poprawę funkcjonowania ucznia
  3. formy i okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin
  4. działania wspierające rodziców ucznia
  5. zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne oraz inne w zależności od potrzeb (w przypadku ucznia kl. VII i VIII SP, branżowej szkoły I stopnia, LO i technikum – zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu realizowane w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej
  6. zakres współpracy nauczycieli i specjalistów w realizacji zadań wynikających z zaleceń zawartych w orzeczeniu i potrzeb indywidualnych ucznia
  7. w przypadku uczniów niepełnosprawnych – w zależności od potrzeb – rodzaj i sposób dostosowania warunków organizacji kształcenia specjalnego do rodzaju niepełnosprawności, w tym wykorzystanie technologii wspomagającej to kształcenie
  8. w zależności od indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego lub w wielospecjalistycznej ocenie poziomu funkcjonowania ucznia, możliwość realizacji wybranych zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych, indywidualnie lub w grupie do 5 uczniów

Zespół opracowuje program po dokonaniu WOPFU (wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia), uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.

W ramach zajęć rewalidacyjnych w programie należy uwzględnić w szczególności rozwijanie umiejętności komunikacyjnych poprzez:

  1. naukę orientacji przestrzennej i poruszania się oraz naukę systemu Braillea lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku ucznia niewidomego
  2. naukę języka migowego lub innych sposobów komunikowania się, w szczególności wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC) – w przypadku ucznia niepełnosprawnego z zaburzeniami mowy lub jej brakiem
  3. zajęcia rozwijające umiejętności społeczne w tym umiejętności komunikacyjne – w przypadku ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera. (§ 6 ust. 2))

Zespół, opracowuje program po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.

Zespół co najmniej dwa razy w roku szkolnym dokonuje okresowej WOPFU, uwzględniając ocenę efektywności programu oraz w miarę potrzeb, dokonuje modyfikacji programu.

WOPFU (wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględnia w szczególności:

Indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia ucznia

W zależności od potrzeb, zakres i charakter wsparcia ze strony nauczycieli i specjalistów

Przyczyny niepowodzeń szkolnych lub trudności w funkcjonowaniu ucznia, w tym bariery i ograniczenia utrudniające funkcjonowanie w życiu szkolnym, napotykane trudności w procesie włączenia ucznia w zajęcia realizowane wspólnie z klasą/grupą oraz efekty działań podejmowanych w celu ich przezwyciężenia (§ 6 ust. 10))

W przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, zatrudnia się dodatkowo:

nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych lub specjalistów lub pomoc nauczyciela z uwzględnieniemrealizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego (§ 7 ust. 2)

W przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na inne niż wymienione w ust. 2 niepełnosprawności, niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym, za zgodą organu prowadzącego, można zatrudnić dodatkowo:

nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym lub specjalistów lub pomoc nauczyciela z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego (§ 7 ust. 3)

Zadania nauczycieli, o których mowa w ust. 2 i 3: (§ 7 ust. 7) tzw. nauczyciele wspomagający

  1. prowadzą z innymi nauczycielami zajęcia edukacyjne oraz wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami, wychowawcami grup wychowawczych, realizują zintegrowane działania i zajęcia określone w programie,
  2. prowadzą z innymi nauczycielami zajęcia edukacyjne oraz wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami, wychowawcami grup wychowawczych, pracę wychowawczą z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie lub zagrożonymi niedostosowaniem społecznym,
  3. uczestniczą, w miarę potrzeb, w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez innych nauczycieli oraz w zintegrowanych działaniach i zajęciach określonych w programie, realizowanych przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców grup wychowawczych
  4. udzielają pomocy nauczycielom prowadzącym zajęcia edukacyjne oraz nauczycielom, specjalistom i wychowawcom i wychowawcom grup wychowawczych realizującym zintegrowane działania i zajęcia określone w programie, w doborze form i metod pracy z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie lub zagrożonymi niedostosowaniem społecznym,
  5. prowadzą inne zajęcia odpowiednie ze względna indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów w szczególności zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne (§ 5 pkt 4)

Dyrektor szkoły, uwzględniając indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów niepełnosprawnych, (…), wyznacza zajęcia edukacyjne oraz zintegrowane działania i zajęcia określone w programie, realizowane wspólnie z innymi nauczycielami lub w których ci nauczyciele uczestniczą (§ 7 ust. 8)

Skip to content